[ โนราขุนอุปถัมภ์นรากร ]

ความยาว 25 นาที

ฟิล์ม 16 มม. / สี / เงียบ

อำนวยการสร้าง วิทยาลัยครูสงขลา


โนราเป็นการแสดงหรือละเล่นพื้นบ้านพื้นเมืองประจำภาคใต้ของประเทศไทย  นอกจากเป็นการแสดงเพื่อความบันเทิงแล้ว ยังเป็นการแสดงเพื่อแก้บน ตามความเชื่อเรื่องการนับถือผีบรรพบุรุษ เมื่อเกิดเภทภัยกับคนในบ้าน ก็จะบนผีบรรพบุรุษ และหาโนรามาเล่นแก้บน 


ขุนอุปถัมภ์นรากร เป็นชื่อราชทินนามของ โนราพุ่ม หรือ โนราพุ่มเทวา ครูโนราคนสำคัญชาวพัทลุง ผู้เผยแพร่การแสดงพื้นเมืองทางภาคใต้ของประเทศไทยให้เป็นที่ประจักษ์ และได้รับการยอมรับจากราชสำนักจนสามารถสืบทอดประเพณีพื้นเมืองให้หลงเหลืออยู่ในปัจจุบัน 


ขุนอุปถัมภ์นรากร มีชื่อเดิมว่า พุ่มช่วยพูลเงิน เป็นชาวพัทลุง เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2434 และได้รับการแต่งตั้งเป็นกำนันตำบลชะมวง อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง ฝึกฝนการรำจนมีความชำนาญและรำโนราได้อย่างวิจิตรงดงามสุดที่จะบรรยาย จนได้รับสมญาว่า พุ่มเทวา เพราะสามารถรำท่าเทวดาได้ราวกับเทวดา


โนราพุ่ม เดินทางไปแสดงรำโนราตลอดทั่วจังหวัดทางภาคใต้ ได้รับชื่อเสียงและการยกย่องนับถืออย่างสูง จนได้รับการเชื้อเชิญให้ไปรำถวายหน้าพระพักตร์ในสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 เป็นที่มาของการได้รับราชทินนาม และยังได้แสดงถวายหน้าพระพักตร์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบันด้วย  


ภาพยนตร์เรื่อง โนราขุนอุปถัมภ์นรากร นี้ เป็นภาพยนตร์ที่ถ่ายทำที่วิทยาลัยครูสงขลา ในปี พ.ศ. 2516 บันทึกเหตุการณ์ในพิธีไหว้ครู ซึ่งขุนอุปถัมภ์นรากรเคยเป็นครูสอนการรำโนราที่วิทยาลัยแห่งนี้  ท่านได้รับเชิญให้มาเป็นผู้ครอบครู และในงานครั้งนี้เอง พระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าเฉลิมพลฑิฆัมพร ได้เสด็จฯ มาร่วมในพิธี และทรงให้ขุนอุปถัมภ์นรากรครอบครูให้พระองค์ด้วย หลังพิธีเป็นการแสดงรำโนรา  


ภาพยนตร์นี้สำคัญ เพราะเป็นการบันทึกพฤติปฏิบัติในฐานะครูใหญ่ของโนราในพิธีครอบครูซึ่งเป็นการสืบทอดศาสตร์และจิตวิญญาณของการแสดงพื้นบ้านพื้นเมืองอันยิ่งใหญ่จากรุ่นสู่รุ่น