ฟิล์ม ๑๖ มม. / สี / เงียบ / ๒๕ นาที
๒๕๑๖
อำนวยการสร้าง วิทยาลัยครูสงขลา
โนราเป็นการแสดงหรือละเล่นพื้นบ้านพื้นเมืองประจำภาคใต้ของประเทศไทย นอกจากเป็นการแสดงเพื่อความบันเทิงแล้ว ยังเป็นการแสดงเพื่อแก้บน ตามความเชื่อเรื่องการนับถือผีบรรพบุรุษ เมื่อเกิดเภทภัยกับคนในบ้าน ก็จะบนผีบรรพบุรุษ และหาโนรามาเล่นแก้บน
ขุนอุปถัมภ์นรากร เป็นชื่อราชทินนามของ โนราพุ่ม หรือ โนราพุ่มเทวา ครูโนราคนสำคัญชาวพัทลุง ผู้เผยแพร่การแสดงพื้นเมืองทางภาคใต้ของประเทศไทยให้เป็นที่ประจักษ์ และได้รับการยอมรับจากราชสำนักจนสามารถสืบทอดประเพณีพื้นเมืองให้หลงเหลืออยู่ในปัจจุบัน
ขุนอุปถัมภ์นรากร มีชื่อเดิมว่า พุ่มช่วยพูลเงิน เป็นชาวพัทลุง เกิดเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๓๔ และได้รับการแต่งตั้งเป็นกำนันตำบลชะมวง อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง ฝึกฝนการรำจนมีความชำนาญและรำโนราได้อย่างวิจิตรงดงามสุดที่จะบรรยาย จนได้รับสมญาว่า พุ่มเทวา เพราะสามารถรำท่าเทวดาได้ราวกับเทวดา
โนราพุ่ม เดินทางไปแสดงรำโนราตลอดทั่วจังหวัดทางภาคใต้ ได้รับชื่อเสียงและการยกย่องนับถืออย่างสูง จนได้รับการเชื้อเชิญให้ไปรำถวายหน้าพระพักตร์ในสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๖ เป็นที่มาของการได้รับราชทินนาม และยังได้แสดงถวายหน้าพระพักตร์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลปัจจุบันด้วย
ภาพยนตร์เรื่อง โนราขุนอุปถัมภ์นรากร นี้ เป็นภาพยนตร์ที่ถ่ายทำที่วิทยาลัยครูสงขลา ในปี พ.ศ. ๒๕๑๖ บันทึกเหตุการณ์ในพิธีไหว้ครู ซึ่งขุนอุปถัมภ์นรากรเคยเป็นครูสอนการรำโนราที่วิทยาลัยแห่งนี้ ท่านได้รับเชิญให้มาเป็นผู้ครอบครู และในงานครั้งนี้เอง พระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าเฉลิมพลฑิฆัมพร ได้เสด็จฯ มาร่วมในพิธี และทรงให้ขุนอุปถัมภ์นรากรครอบครูให้พระองค์ด้วย หลังพิธีเป็นการแสดงรำโนรา
ภาพยนตร์นี้สำคัญ เพราะเป็นการบันทึกพฤติปฏิบัติในฐานะครูใหญ่ของโนราในพิธีครอบครูซึ่งเป็นการสืบทอดศาสตร์และจิตวิญญาณของการแสดงพื้นบ้านพื้นเมืองอันยิ่งใหญ่จากรุ่นสู่รุ่น
หมายเหตุ
ชื่อเรื่องที่อยู่ใน […] หมายถึง ภาพยนตร์เรื่องนั้นไม่มีไตเติ้ลชื่อเรื่องปรากฏอยู่ในภาพยนตร์ เป็นชื่อที่หอภาพยนตร์ตั้งขึ้นเอง